محمدمهدی بحرالعلوم، معاون آموزش و پژوهش سازمان دارالقرآن الکریم و استاد حفظ قرآن گفت : از سال 85 که طرح ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن که مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی بود توسط سازمان دارالقرآن الکریم اجرا شده است تاکنون که حدود 10 سال از اجرای آن می‌گذرد 40 هزار نفر در آزمون‌های این طرح شرکت کرده‌اند که البته این افراد حافظان پنج جزء و کل قرآن بوده‌اند.
کمیت حفظ قرآن در کشور بسیار ناچیز است
وی
یادآور شد: بسیاری از 40 هزار نفری که در آمار ثبت نام‌شدگان طرح اعطای
مدرک به حافظان قرآن طی 10 سال گذشته هستند تکراری بوده‌اند و گاهی اوقات
حافظان قرآن چندین سال متوالی در این طرح ثبت نام کرده‌اند و نام آنها
چندین بار در آمار آمده است که اگر این آمار تکراری را از آمار 40 هزار نفر
خارج کنیم رقم پایین‌تری می‌شود؛ این امر نشان‌دهنده آن است که کمیت حفظ
قرآن در کشور ما بسیار ناچیز است و اگر با آمار حفظ برخی کشورها مقایسه
کنیم وضعیت وخیم‌تر می‌شود.
معاون آموزش و پژوهش سازمان دارالقرآن عنوان
کرد: زمانی‌که آمار حافظان قرآن کشور را با مطالبه مقام معظم رهبری که 10
میلیون حافظ قرآن است مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم چیزی کمتر از یک دویستم است
و در چنین شرایطی که وضعیت ما در کمیت حفظ قرآن وخیم است اگر نگاهی به
کیفیت حفظ داشته باشیم، می‌بینیم که وضعیت کیفیت حتی وخیم‌تر از کمیت است.
وی
ادامه داد: در حالی‌که تاکنون از 40 هزار نفری که در طرح اعطای مدرک به
حافظان قرآن ثبت نام کرده‌اند تنها چهار هزار نفر مدرک حفظ گرفته‌اند و
بقیه حافظان، حفظشان اثبات نشده است. این بدان معناست که آموزش‌های ما تنها
10 درصد موفق است و 90 درصد مشکل آموزش حفظ داریم؛ یعنی هم در کمیت و هم
در کیفیت مشکل داریم.
حفظ قرآن در کشور به فرهنگ عمومی تبدیل نشده است
این
استاد حفظ قرآن در ادامه افزود: مشکل اصلی ما در زمینه حفظ قرآن این است
که حفظ قرآن در فرهنگ عمومی کشور نیست و فرهنگ حفظ قرآن در کشور ما ایجاد
نشده است تا جایی‌که اگر در یک خانواده قرآن خوانده نشود اعضای خانواده
احساس نیاز نمی‌کنند و خانواده‌ها نسبت به قرآن خواندن فرزندان خود حساسیت
نشان نمی‌دهند.
وی ادامه داد: در بحث کیفیت نیز حافظان ما در سطح تخصصی پیشرفت‌های خوبی
داشته‌اند و در مسابقات بین‌المللی قرآن رتبه‌های برتر را کسب کرده‌اند
اما در سطح عمومی جامعه، حافظان ما خیلی عقب هستند.
استاد حفظ قرآن با
بیان اینکه ما در کیفیت حفظ قرآن با سه مشکل روبه‌رو هستیم، عنوان کرد:
اولین مشکل بحث ترجمه و مفاهیم است و آمار نشان می‌دهد که حافظان ما از نظر
ترجمه و مفاهیم قوی نیستند؛ ما در طرح اعطای مدرک به حافظان نیز آزمون
مفاهیم را اول گذاشتیم تا حافظانی که مفاهیم نمی‌دانند از همان ابتدا مشخص
شوند و عمده مشکل حافظان ما در مفاهیم بوده است.
حفظ ما شسته و رفته و مستحکم نیست
وی
یادآور شد: مشکل دوم در کیفیت حفظ این است که حفظ ما شسته و رفته و مستحکم
نیست و مشکل سوم نیز تلاوت است که حافظان ما خوب حفظ کرده‌اند اما
نمی‌توانند بخوانند. چرا حافظانی داریم که نمی‌توانند، بخوانند و حتی یکبار
هم نمی‌توانند امتحان حفظ بدهند؟ همچنین مؤسساتی در کشور داریم که حافظ
قرآن تربیت می‌کنند اما بعد از دوره حفظ نمی‌توانند حافظی تربیت کنند که
خودش بخواند.
بحرالعلوم عنوان کرد: برخی از حافظان نیز می‌گویند ما عمیق
حفظ کرده‌ایم و بعدها در فرصت مناسبت به تثبیت محفوظات خود می‌پردازیم اما
هیچوقت انجام نمی‌دهند.
وی با بیان اینکه سه مشکل اصلی وجود دارد که
موجب می‌شود حافظان نتوانند مستحکم جواب دهند، گفت: مشکل اول این است که
حفظ اولیه حافظان بی‌ثبات است و همه می‌خواهند سریع حافظ قرآن شوند تا
جایی‌که هم‌اکنون حفظ سه ماهه قرآن هم آمده است و این تعجیل در حفظ قرآن از
سوی مؤسسات شروع می‌شود و خانواده‌ها و پدران و مادران نیز به آن دامن
می‌زنند.
ایشان در پایان عنوان کرد : حفظ قرآن از نظر شرعی واجب نیست و
اگر کسی قرآن را قرائت نکند یا آن را حفظ نکند مؤاخذه نمی‌شود اما کسی‌که
قرآن بخواند به مقام و جایگاه بالایی می‌رسد پس دلیلی ندارد که در حفظ قرآن
تعجیل داشته باشیم. دستوری که درباره حفظ قرآن آمده است این است که به
قدری قرآن بخوانید که آن را حفظ شوید نه اینکه کل قرآن را در سه ماه حفظ
کنید! اینکه کل قرآن را در سه ماه حفظ کنیم چه فایده‌ای برای ما خواهد
داشت؟